Çekişmeli Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Çekişmeli boşanma sürecine giren birçok kişinin aklındaki en büyük sorulardan biri, “Bu dava ne kadar sürecek?” olmaktadır. Anlaşmalı boşanmanın aksine, tarafların boşanma veya boşanmanın sonuçları (nafaka, velayet, tazminat gibi) üzerinde anlaşamadığı bu dava türü, doğası gereği daha uzun ve karmaşık bir süreçtir. Bu belirsizlik, taraflar için yıpratıcı olabilir.
Bu yazıda, çekişmeli boşanma davalarının ortalama süresini, bu süreyi etkileyen faktörleri, davanın aşamalarını ve süreci hızlandırmak için atılabilecek adımları detaylı bir şekilde ele alacağız.
Çekişmeli Boşanma Davası İçin Ortalama Süre Nedir?
Türkiye’deki mahkemelerin iş yükü ve davanın niteliği göz önüne alındığında, bir çekişmeli boşanma davasının ilk derece mahkemesinde sonuçlanması ortalama olarak 1.5 ila 2.5 yıl (18 ila 30 ay) arasında sürmektedir. Ancak bu sürenin bir garanti olmadığını ve davanın seyrine göre kısalabileceği gibi uzayabileceğini de unutmamak gerekir. Eğer karar, üst mahkemelere (İstinaf, Temyiz) taşınırsa, toplam süreç 3-4 yılı bulabilir.
Davanın Süresini Etkileyen Ana Faktörler Nelerdir?
Her dava kendine özgüdür ve süresini belirleyen birçok dinamik vardır. İşte en önemli faktörler:
1. Mahkemenin İş Yükü ve Bulunduğu Şehir
Davanın görüleceği Aile Mahkemesi’nin iş yoğunluğu, duruşma tarihlerinin ne kadar ileriye verileceğini doğrudan etkiler. Özellikle Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyük şehirlerdeki adliyelerde yoğunluk daha fazla olduğundan duruşma aralıkları 4-6 ayı bulabilmektedir.
2. Davanın Sebepleri ve Tarafların Talepleri
Basit bir “şiddetli geçimsizlik” davası ile “zina nedeniyle boşanma” ve “mal paylaşımı” gibi karmaşık taleplerin olduğu bir dava aynı sürede sonuçlanmaz. Özellikle mal paylaşımı, velayet konusundaki derin anlaşmazlıklar ve yüksek miktarlı tazminat talepleri, ispat ve delil toplama sürecini uzatır.
3. Delillerin Toplanma Süreci
Çekişmeli davalar ispat üzerine kuruludur. Tanıkların dinlenmesi, banka kayıtları gibi resmi kurumlardan istenecek belgelerin beklenmesi, velayet için istenen sosyal inceleme ve uzman (pedagog) raporlarının hazırlanması gibi süreçler aylar sürebilir.
4. Tarafların ve Avukatların Tutumu
Taraflardan birinin süreci kasten yavaşlatmaya yönelik davranışları (duruşmalara gelmeme, delilleri geç sunma vb.) davayı uzatabilir. Buna karşılık, yapıcı ve süreci hızlandırmaya odaklı avukatların varlığı, davanın daha makul bir sürede sonuçlanmasına yardımcı olur.
Adım Adım Çekişmeli Boşanma Davasının Aşamaları
Davanın neden uzun sürdüğünü anlamak için temel aşamaları bilmek faydalıdır:
- Dilekçeler Aşaması: Davacının dava dilekçesini sunmasıyla başlar. Davalının buna cevap vermesi, davacının cevaba cevap vermesi ve davalının ikinci cevap dilekçesini sunmasıyla devam eder. Bu aşama, tebligat süreleriyle birlikte yaklaşık 3-4 ay sürer.
- Ön İnceleme Duruşması: Mahkeme, tarafların anlaştığı ve anlaşamadığı konuları tespit eder ve delillerin sunulması için kesin süre verir.
- Tahkikat Aşaması (En Uzun Aşama): Delillerin toplandığı, tanıkların dinlendiği, bilirkişi raporlarının dosyaya girdiği aşamadır. Her bir delilin toplanması ve değerlendirilmesi için yeni duruşmalar yapılır. Bu aşama 1 yılı aşabilir.
- Sözlü Yargılama ve Hüküm: Tüm deliller toplandıktan sonra tarafların son beyanları alınır ve hâkim kararını açıklar.
- Gerekçeli Kararın Yazılması ve Temyiz Süreci: Hâkimin kararını gerekçeleriyle birlikte yazıp taraflara tebliğ etmesi 1-2 ay sürebilir. Tarafların bu karara karşı İstinaf ve Yargıtay’a başvurma hakkı vardır ki bu da sürece yıllar ekleyebilir.
Çekişmeli boşanma davalarının karmaşık yapısı ve uzun sürmesi, sürecin başından sonuna kadar profesyonel bir hukuki strateji izlenmesini zorunlu kılar. Özellikle davanın Ankara gibi büyük bir şehirde görülmesi durumunda, yetkin bir Ankara boşanma avukatı ile çalışmak, haklarınızı korumanız ve sürecin mümkün olan en verimli şekilde yönetilmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Dava süreçlerinin işleyişi ve yasal süreler, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) tarafından düzenlenmektedir. Yasal süreçler hakkında daha detaylı ve teknik bilgi edinmek isteyenler, ilgili kanun metnine Mevzuat.gov.tr üzerinden ulaşabilirler.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Dava sürerken tedbir nafakası alabilir miyim?
Evet. Davanın açılmasıyla birlikte, eşlerden birinin veya çocukların geçimini sağlamak amacıyla hâkim, dava sonuçlanana kadar devam edecek olan tedbir nafakasına hükmedebilir.
İlk duruşma ne zaman olur?
Dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra, mahkemenin yoğunluğuna bağlı olarak ilk duruşma (ön inceleme duruşması) genellikle 4 ila 6 ay sonrasına verilir.
Çekişmeli dava sonradan anlaşmalıya döner mi?
Evet. Davanın herhangi bir aşamasında taraflar anlaşmaya varırlarsa, bir anlaşma protokolü hazırlayarak mahkemeye sunabilir ve davayı anlaşmalı boşanma olarak sonuçlandırabilirler. Bu, süreci önemli ölçüde kısaltır.
Sonuç: Sabır ve Doğru Hukuki Strateji
Görüldüğü üzere, “Çekişmeli boşanma davası ne kadar sürer?” sorusunun net bir cevabı olmasa da süreci etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu zorlu ve uzun maratonda en önemli iki şey sabırlı olmak ve en başından itibaren doğru hukuki adımları atmaktır. Profesyonel bir avukat desteği, bu süreci sizin için daha öngörülebilir ve yönetilebilir hale getirecektir.