Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır?
Anlaşmalı boşanma, evlilik birliğini sonlandırmanın en hızlı ve en medeni yoludur. Bu sürecin temelini ise tarafların her konuda uzlaştığını gösteren, hukuki bir yol haritası olan “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” oluşturur. Özenle ve eksiksiz hazırlanmış bir protokol, boşanma sürecini haftalar içinde sonuçlandırabilirken, baştan savma veya eksik bir metin, tarafları ileride telafisi zor hak kayplarıyla karşı karşıya bırakabilir.
Bu kapsamlı rehberde, anlaşmalı boşanma protokolünün nasıl hazırlanması gerektiğini, içinde mutlaka bulunması gereken unsurları ve sık yapılan hataları adım adım inceleyeceğiz.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir ve Neden Hayati Önem Taşır?
Anlaşmalı boşanma protokolü, boşanmanın mali sonuçları ve (varsa) müşterek çocukların durumu hakkında eşlerin vardığı mutabakatı içeren, mahkemeye sunulan yazılı ve imzalı bir belgedir. Bu belge, hâkimin boşanma kararını onaylaması için temel dayanaktır. Protokolün önemi şuradan gelir:
- Yasal Zorunluluktur: Medeni Kanun uyarınca, anlaşmalı boşanma için hâkimin protokolü uygun bulması şarttır.
- Geleceği Güvence Altına Alır: Nafaka, tazminat, mal paylaşımı gibi konular net bir şekilde belirlendiği için gelecekte yaşanabilecek olası anlaşmazlıkları en baştan önler.
- Süreci Hızlandırır: Taraflar her konuda anlaştığı için duruşmalar tek celsede tamamlanır ve süreç hızla sonuçlanır.
Protokol Hazırlamadan Önce: Anlaşmalı Boşanma Şartları
Protokol hazırlığına geçmeden önce, kanunun aradığı anlaşmalı boşanma şartlarının sağlandığından emin olmalısınız:
- En Az 1 Yıllık Evlilik: Evliliğin başlangıcından dava tarihine kadar en az bir yıl geçmiş olmalıdır.
- Birlikte Başvuru veya Kabul: Eşler ya davayı birlikte açmalı ya da bir eşin açtığı davayı diğeri kabul etmelidir.
- Hâkim Tarafından Dinlenilme: Taraflar duruşmada bizzat bulunarak boşanma iradelerini ve protokoldeki imzalarını teyit etmelidir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Mutlaka Olması Gerekenler (Kontrol Listesi)
Eksiksiz bir protokol, aşağıdaki unsurları net ve yoruma yer bırakmayacak şekilde içermelidir:
1. Tarafların Boşanma İradesi
Protokolün başında, tarafların kimlik bilgileri (Ad, Soyad, T.C. Kimlik No, Adres) yer almalı ve her iki tarafın da özgür iradeleriyle boşanmak istedikleri açıkça belirtilmelidir.
2. Müşterek Çocukların Velayeti ve Kişisel İlişki
Eğer ortak çocuk varsa, protokolün en hassas bölümü budur.
- Velayet: Çocuğun velayetinin anneye mi yoksa babaya mı verileceği net bir şekilde yazılmalıdır.
- Kişisel İlişki: Velayeti almayan ebeveynin çocukla ne zaman ve nasıl görüşeceği (örneğin, “Her ayın 1. ve 3. hafta sonu Cumartesi sabah 10:00’dan Pazar akşam 18:00’a kadar, dini bayramların ikinci günü, sömestr tatilinin ilk haftası…”) gibi detaylı bir takvime bağlanmalıdır.
3. Mali Sonuçlar: Nafaka ve Tazminat
- İştirak Nafakası: Çocuğun velayetini almayan tarafın, çocuğun bakım ve eğitim masraflarına katılımı için ödeyeceği aylık nafakadır. Miktarı net olarak (örneğin, “aylık 5.000 TL”) belirtilmelidir. Enflasyona karşı artış oranı (örneğin, “her yıl TÜİK’in açıkladığı ÜFE oranında artırılacaktır”) eklenmesi önemlidir.
- Yoksulluk Nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan tarafa diğer tarafın ödeyeceği nafakadır. Talep ediliyorsa miktarı, talep edilmiyorsa “tarafların birbirinden yoksulluk nafakası talebi yoktur” şeklinde açıkça yazılmalıdır.
- Maddi ve Manevi Tazminat: Taraflar tazminat talep ediyorsa miktarı, etmiyorlarsa “maddi ve manevi tazminat talebimiz yoktur” ifadesi mutlaka yer almalıdır.
4. Mal Rejiminin Tasfiyesi (Mal Paylaşımı)
Evlilik birliği içinde edinilen malların (ev, araba, bankadaki para vb.) nasıl paylaşılacağı bu bölümde karara bağlanır. Hangi malın kime kalacağı net bir şekilde listelenmelidir. Eğer bu konuda bir talep yoksa, “taraflar mal rejimi tasfiyesinden kaynaklı alacak taleplerinden feragat etmiştir” gibi bir ibare eklenmelidir.
5. Yargılama Giderleri ve Vekalet Ücreti
Genellikle “taraflar yargılama giderleri ve vekalet ücreti talep etmemektedir” şeklinde belirtilir.
Anlaşmalı boşanma protokolü hazırlamak teknik bilgi gerektiren ve en ufak bir hatanın gelecekte büyük sorunlara yol açabileceği hassas bir süreçtir. Hak kaybı yaşamamak ve tüm sürecin hukuka uygun ilerlediğinden emin olmak için deneyimli bir Ankara Boşanma Avukatı ile çalışmak, vereceğiniz en doğru kararlardan biri olacaktır.
Anlaşmalı boşanma ve protokolün yasal dayanağı, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenmiştir. Kanunun orijinal metnini incelemek isteyenler resmi kaynak üzerinden ulaşabilirler.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Avukatsız anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanır mı?
Evet, teorik olarak mümkündür ancak kesinlikle tavsiye edilmez. İnternetten bulunan standart formlar sizin özel durumunuza uymaz ve gözden kaçıracağınız küçük bir detay, ileride nafaka veya mal paylaşımı gibi konularda dava açma hakkınızı kaybetmenize neden olabilir.
Hazırlanan protokol sonradan değiştirilebilir mi?
Protokol mahkeme kararıyla kesinleştikten sonra değiştirilmesi çok zordur ve ancak yeniden dava açmayı gerektiren istisnai durumlarda mümkün olabilir. Bu yüzden ilk başta doğru ve eksiksiz hazırlanması kritik öneme sahiptir.
Hâkim hazırladığımız protokolü reddedebilir mi?
Evet. Eğer hâkim, protokolü tarafların veya özellikle çocukların menfaatine aykırı bulursa, protokolü onaylamayıp taraflardan düzeltme isteyebilir veya davayı reddedebilir.
Sonuç: Protokol, Boşanmanızın Anayasasıdır
Anlaşmalı boşanma protokolü, basit bir evrak değil, boşanma sonrası hayatınızın mali ve hukuki çerçevesini çizen bir “anayasadır”. Bu belgeyi hazırlarken gösterilecek özen, gelecekteki huzurunuzun en büyük teminatıdır. Süreci sorunsuz ve güven içinde tamamlamak için mutlaka profesyonel hukuki destek almayı düşünün.